Prezentujemy propozycję badań ekologicznych pobudzających świadomość ekologiczną, które można wykorzystać na lekcjach ekologii bądź kółku ekologicznym.
Aby przekonać się, jak żyją polskie rodziny i czy ich domy są przyjazne dla środowiska uczniowie biorący udział w opisanych zajęciach dokonali analizy swojego środowiska. Wnikliwie obserwowali i analizowali swoje mieszkania - każde pomieszczenie i przedmioty, które się w nich znajdują. Następnie, poprzez porównanie z fachową literaturą, dokonali oceny (pod kierunkiem nauczyciela) na ile poszczególne elementy są ekologiczne. Wyniki przeprowadzonych badań przedstawione są w kolejnych częściach artykułu.
Im większa ilość takich obserwacji i analiz zostanie przeprowadzona, tym wyraźniej ukaże się wpływ człowieka na środowisko (uczniów pobudzi to do refleksji i działania). Taka forma edukacji wzbudzi duże zainteresowanie wśród dzieci i na pewno zgłoszą one wiele pomysłów na rozwiązanie problemu.
Do prezentowanego w tym materiale typu badań przyjęta została skala ocen od 0 do 2: dwa punkty otrzymują te przedmioty, które ekolodzy wymieniają w swoich książkach jako najbardziej korzystne dla środowiska, jeden punkt natomiast te elementy, które posiadają informacyjne znaki ekologiczne (np. może to być dezodorant w sprayu, ale nie testowany na zwierzętach), natomiast zero, nieprzyjazne dla środowiska.
W interpretacji dokonanych analiz posłużono się procentami, aby lepiej zobrazować problem. Mieszkanie idealne, ekologiczne to oczywiście 100%. Zakładamy, że 51%, czyli wynik powyżej połowy, jest to ocena dostateczna tzn., że w badanym mieszkaniu jest sporo elementów ekologicznych. Jest to dobry początek, ale wiele jest jeszcze do zrobienia. Natomiast 80% to ocena dobra - gdyby wszystkie mieszkania uzyskały taką ocenę, to nie byłoby problemu ze środowiskiem.
Wyniki przeprowadzonych badań nie są dobre - średnio badane mieszkania są ekologiczne tylko w 48 %. To słaby rezultat. Najprawdopodobniej wynika to w pewnym stopniu z braku świadomości ekologicznej, a w pewnym stopniu z powodu oferty rynkowej. Gdyby w pobliżu każdego mieszkanie były sklepy ze zdrową żywnością, to pewnie tam robilibyśmy zakupy. Jeśli w sprzedaży byłyby tylko eko-spłuczki, to nie byłoby problemu z oszczędzaniem wody. Można podawać wiele podobnych przykładów.
Jest jednak także wiele towarów, które możemy wybrać - wystarczy przed dokonaniem wyboru rzeczy do mieszkania przeczytać opis na opakowaniu i wybrać produkt nieszkodliwy dla środowiska. Decyzje przy zakupach, choć pojedyncze i osobiste, gdy zostaną pomnożone przez tysiące klientów, są w stanie zdecydować o tym, co i jak się produkuje. Ostatecznie w gospodarce rynkowej to klienci głosują za tym, co uważają za warte nabycia, a producenci chcąc nie chcąc muszą się temu podporządkować.
Wykorzystana literatura:
- "Zielony przewodnik młodego konsumenta" J. Elkington, J. Hailes, D. Hill
- "Ekologia-wybór przyszłości" A. Kalinowska
- "Ochrona środowiska z perspektyw gospodarstwa domowego" A. Gołębiowska
