W uproszczeniu dziedziczenie grup krwi w układzie AB0 jest jednogenowe. Zostanie ono opisane po omówieniu kilku zagadnień wstępnych.
Z informacji podanych w rozdziale o podłożu molekularnym cech określanych jako grupy krwi w układzie AB0 wynika, że do powstania cechy „grupa A" lub „grupa B" albo „grupa AB" konieczne jest istnienie substancji H. Powstaje ona w wyniku ekspresji informacji genu H, występującego w dwu formach. Allel H dominuje nad allelem h. Obecność antygenu H stwierdza się u osobników heterozygotycznych Hh i homozygotycznych HH. Genotyp homozygotyczny hh nie warunkuje powstania antygenu H. Krew osoby o takim genotypie należy do grupy Bombay.
Grupy A, B, AB i 0 są cechami warunkowanymi przez trzy rodzaje genów: A (IA), B (IB) oraz gen i. Geny A (IA) i B (IB) dominują nad genem i, a względem siebie wykazują kodominację, co wyraża się istnieniem grupy AB wśród czterech grup krwi w układzie AB0. Grupę A posiadają osoby o genotypie AA (IAIA) lub A0 (IAi), a grupę B - BB (IBIB) lub B0 (IBi). Genotyp AB (IAIB) warunkuje powstanie grupy AB natomiast 00 (ii) - grupę 0. Pamiętając o obecności antygenu H grupę tę określa się nazwą „grupa H". W przypadku gdy osoba jest homozygotą hh, obecność prawidłowo funkcjonujących produktów genów A lub B nie zapewnia wystąpienia cech wynikających z obecności antygenów A lub B układu grupowego AB0. Jak wynika z badań Hirszfelda i von Dungerna, dziedziczenie grup głównych krwi podlega prawom Mendla. Poniżej kilka przykładów.
PRZYKŁAD I
P: Ojciec IAi x Matka ii
G: Możliwe kombinacje połączenia gamet
Ojciec \ Matka
|
i
|
i
|
IA
|
IAi
|
IAi
|
i
|
ii
|
ii
|
Możliwe genotypy i fenotypy dziecka:
IAi - grupa A
ii - grupa 0
Prawdopodobieństwo wystąpienia grupy A wynosi 50%, grupy 0 - 50%.
PRZYKŁAD II
P: Ojciec IAIB x Matka IBi
G: Możliwe kombinacje połączenia gamet
Ojciec \ Matka
|
IB
|
i
|
IA
|
IAIB
|
IAi
|
IB
|
IBIB
|
IBi
|
Możliwe genotypy i fenotypy dziecka:
IAIB - grupa AB
IBIB - grupa B
IAi - grupa A
IBi - grupa B
Prawdopodobieństwo wystąpienia grupy B wynosi 50%, grupy AB - 25%, grupy A wynosi 25%.
PRZYKŁAD III
P: Ojciec IBi x Matka IAi
G: Możliwe kombinacje połączenia gamet
Ojciec \ Matka
|
IA
|
i
|
IB
|
IAIB
|
IBi
|
i
|
IAi
|
ii
|
Możliwe genotypy i fenotypy dziecka:
IAIB - grupa AB
IAi - grupa A
IBi - grupa B
ii - grupa 0
Prawdopodobieństwo wystąpienia każdej z grup A, B, AB i 0 jest równe 25%.
Fenotyp grupy A z podziałem na podgrupę A1 i A2 jest warunkowany następującymi genotypami
1) fenotyp grupy A1 - A1A1 lub A10 lub A1A2
2) fenotyp grupy A
2 -
A2A2 lub
A20.