Pogoda często sprawia psikusy, zarówno wielkim astronomom, jak i zwykłym zjadaczom chleba, którzy chcieliby zaobserwować niecodzienne kosmiczne zjawisko. Tak właśnie było w Polsce, 9 stycznia 2001 r., gdy chmury (z bardzo, bardzo nielicznymi wyjątkami) całkowicie zasłoniły niebo, w szczególności Księżyc - jego pełnię i zaćmienie :-(     Oczywiście następna noc była pogodna - Księżyc w pełnej krasie otoczony tysiącami gwiazd.     Może najbliższe zaćmienie Księżyca (w 2003 roku) nie będzie takie pechowe? Jak się do niego przygotować, mówi poniższy artykuł. Czas zaćmienia, położenie Księżyca na niebie są inne dla każdego zaćmienia, ale przebieg zjawiska i niezwykłe emocje związane z obserwacją są niezmienne.

    Jeśli pogoda pozwoli, wieczór 9 stycznia 2001 r. zacznie się wschodem Księżyca w pełni. Jego nisko wisząca tarcza wydaje się w takich chwilach ogromna i tajemnicza. Wówczas często przyjmuje owalny kształt, a grube warstwy atmosfery zaczerwieniają obraz. Tak zacznie się wielkie przedstawienie, w którym kulminacją będzie całkowite zaćmienie Księżyca.
    Tym razem nie potrzeba teleskopu. Zjawisko to najpiękniej wygląda nieuzbrojonym okiem. Idąc na obserwacje można ewentualnie zabrać lornetkę, która pomoże dostrzec pewne szczegóły zjawiska. I tak jak w przypadku każdej nadchodzącej przygody, warto także przygotować aparat fotograficzny, czy kamerę.
Czekając na główne zjawisko spójrzmy w niebo. Po prawej, nad południowo-wschodnim horyzontem, jasnym blaskiem świeci Jowisz, a tuż obok Saturn. To dwie największe planety Układu Słonecznego, mimo, że obserwowane z Ziemi przypominają tylko jasne punkty. Okolice ozdabia także grupka gwiazd - Plejady. Poniżej gwiazdozbiór Oriona, który wyróżnia się trzema gwiazdami ułożonymi na jednej linii. Trudno wyobrazić sobie piękniejszą scenografię spektaklu, w którym z minuty na minutę coraz większą rolę zaczyna odgrywać Księżyc.

Mapa nieba - okolice zaćmienia Księżyca z Polski 9.01.2001r.

    Już o osiemnastej skierujmy obiektywy lornetek na lewą część srebrnej tarczy. Tuż obok powinniśmy dostrzec gwiazdę Wasat, czyli deltę Bliźniąt, do której z wolna zbliża się Księżyc. Ok. godz. 18:20 zniknie za jego jasnym okręgiem. Zakrycie to będzie pierwszym znakiem zdradzającym ruch naszego satelity wokół Ziemi. Dopiero przed dziewiętnastą, gwiazda ponownie pojawi się, tym razem po prawej stronie tarczy. To naoczny znak, że Księżyc przesuwając się na tle nieba, w rzeczywistości krąży wokół naszej planety, a jego pełen obieg trwa niecały miesiąc.
    Czasami zdarza się, że srebrny glob w swym ruchu zanurza się w cieniu Ziemi i wtedy następuje zaćmienie Księżyca. Jak łatwo się domyślić, zjawisko to występuje wtedy, gdy Słońce, czyli reflektor, znajduje się dokładnie po przeciwnej stronie. Dlatego zaćmienia Księżyca mogą mieć miejsce tylko wówczas, gdy jest pełnia. Ze względu na nieznaczne nachylenie płaszczyzny jego orbity, najczęściej srebrny glob omija cień macierzystej planety na skutek czego, zjawiska te nie występują podczas każdej pełni.

Wzajemne położenie orbit Ziemi i Księżyca.Ze względu na nachylenie płaszczyzny orbity Księżyca do płaszczyzny orbity Ziemi, zaćmienia występują tylko gdy Księżyc jest w tzw. węźle, czyli
miejscu przecięcia się obu płaszczyzn.