 | Własność zjawiska lub ciała, którą możemy zmierzyć nazywamy wielkością fizyczną. Czy możecie podać przykłady wielkości fizycznych? |
 | Gdy jadę z tatą samochodem, to interesuje mnie prędkość, z jaką się poruszamy. |
 | Gdy zachoruję, wkładam pod pachę termometr, który wskazuje temperaturę mojego ciała. |
Jacek: | A ja z termometru umieszczonego za oknem odczytam temperaturę w dniu dzisiejszym. |
Prof. Fizycki: | Temperaturę czego? |
Jacek: | Temperaturę powietrza |
Kaja: | Gdy wczoraj byliśmy na badaniach lekarskich, to pani pielęgniarka zmierzyła wysokość i masę każdego ucznia. |
Prof. Fizycki: | A czy pamiętacie, czym kierujemy się, kupując sprzęt komputerowy. |
Jacek: | Aby dysk twardy miał odpowiednio dużą pojemność. |
Kaja: | A procesor odpowiednio dużą częstotliwość pracy. |
Prof. Fizycki: | Znakomicie, podane przez was przykłady świadczą o tym, że zrozumieliście pojęcie wielkości fizycznej. Teraz kolej na zdefiniowanie nowego pojęcia. Jednostką miary wielkości fizycznej nazywamy umownie przyjętą z dostateczną dokładnością, konkretną wartość wielkości fizycznej. Pojęcie jednostki miary umożliwia porównywanie ze sobą różnych wartości tej samej wielkości fizycznej. Jednostce fizycznej nadajemy określoną nazwę. |
Kaja: | Na przykład kilogram, metr, sekunda, bajt. |
Prof. Fizycki: | Bardzo dobrze. Zwykle symbolem jednostki fizycznej jest pierwsza litera jej nazwy. Bardzo często nazwa jednostki wywodzi się od nazwiska uczonego, wtedy jako symbol jednostki przyjmujemy najczęściej pierwszą dużą literę nazwiska. Przykładami takich jednostek są niuton (N), amper (A), paskal (Pa). Nazwy jednostek fizycznych wywodzące się od nazwisk piszemy fonetycznie - czyli tak, jak słyszymy - i małą literą. W innych przypadkach jednostki oznaczamy małymi literami, jak na przykład metr (m), sekunda (s), kilogram (kg). |
Jacek: | Każdą wielkość możemy wyrazić przez podanie liczbowej wartości i jednostki miary. Na przykład w zapisie: s = 4 m, s jest symbolem wielkości (w tym przypadku drogi), 4 jest liczbą jednostek lub liczbową wartością, zaś m jest symbolem jednostki (oczywiście długości). |
Prof. Fizycki: | Wyrażenie "4 m" może być traktowane tak, jak gdyby pomiędzy liczbą i jednostką miary istniał znak mnożenia. |
Kaja: | Liczbowa wartość wielkości fizycznej określa daną wielkość jedynie pod względem ilościowym, natomiast charakterystyka jakościowa danej wielkości zawarta jest w jednostce miary. |
Prof. Fizycki: | Gratuluję, bardzo naukowo to ujęłaś Kaju. Zajmiemy się obecnie dokładniej jednostkami miary. Na początek porozmawiajmy o jednostkach długości. |