 | Sir William Herschel |
 | Model kosmicznego obserwatorium Herschel |
Wykonane w Centrum Badań Kosmicznych PAN techniczne modele podzespołów dla satelity astrofizycznego Herschel przeszły pomyślnie testy kontrolne w laboratorium w Pasadenie w USA.„Przygotowujemy podzespoły dla najważniejszego i największego przyrządu z wyposażenia naukowego satelity do pomiarów w podczerwieni. Pracujemy nad nimi wspólnie z Max Planck Institut fur Radioastronomie z Bonn, Jet Propulsion Laboratory z Pasadeny oraz Canadian Space Agency” – powiedział dr Orleański z CBK PAN.
Nazwa misji – Herschel – pochodzi od nazwiska sir Williama Herschela, wielkiego astronoma i muzyka, który w 1781 r. odkrył planetę Uran, a w 1800 r. jako pierwszy zaobserwował promieniowanie podczerwone. Herschel przeprowadził prosty eksperyment, aby określić „siłę cieplną” światła o poszczególnych barwach. Rozszczepił w szklanym pryzmacie światło słoneczne i zmierzył temperaturę dla każdego koloru. Uczony zaobserwował ciepło również poza kolorowym widmem światła słonecznego. To promieniowanie nazywamy dzisiaj podczerwonym.
Dlaczego obserwujemy Kosmos w podczerwieni?
Teleskopy rejestrujące promieniowanie podczerwone mogą obserwować obiekty astronomiczne, które pozostają niewidoczne dla teleskopów optycznych, takie jak zimne obiekty, które nie są zdolne do emisji światła widzialnego. Wprawdzie promieniowanie podczerwone jest promieniowaniem cieplnym, ale nawet ciała, które wydają nam się bardzo zimne, jak na przykład lód, emitują promieniowanie podczerwone. Aby rejestrowane promieniowanie nie było zakłócane przez promieniowanie własne przyrządu, musi być on schłodzony do temperatury poniżej –271oC (przypomnijmy, że temperatura zera bezwzględnego to –273oC). Ponieważ atmosfera Ziemi działa jak parasol dla większości długości fal z zakresu podczerwieni, obserwacje Wszechświata w tym zakresie fal elektromagnetycznych muszą być prowadzone przez kosmiczne, a nie ziemskie laboratorium.
Misja Herschel będzie kontynuować poszukiwania wody w przestrzeni kosmicznej, zgromadzi m.in. informacje o tym, jak dużo jest wody w kosmosie, jak jest rozlokowana i w jakiej postaci występuje. Zadaniem sondy będzie także zbadanie obiektów podobnych do komet i planetoid w Pasie Kuipera, umiejscowionym za orbitą Neptuna. Te informacje pozwolą z kolei na głębsze zrozumienie historii naszego Układu Słonecznego. Celem misji jest oczywiście odpowiedź na fundamentalne pytanie: jak uformowały się galaktyki i gwiazdy.
Planowany start misji nastąpi 15 lutego 2007 r. Satelita zostanie umieszczony aż 1,5 mln km od Ziemi, w tzw. drugim punkcie Lagrange’a, czyli w miejscu, w którym występuje równowaga sił przyciągania Ziemi i Słońca. Misja Hershel będzie prowadziła obserwacje Kosmosu przez minimum 3 lata. 7000 godzin obserwacji naukowych na rok pozwoli zgromadzić dane, które będą analizowane przez zespoły astronomów na całym świecie.
październik 2001

Zobacz także A new window on the infrared universe