Uczniowie pracują w czterech grupach. Każda z nich wykonują te same doświadczenia.
Doświadczenie I.
Przed lekcją napełniono puszkę wodą tak, żeby nie było w niej miejsca na powietrze. Puszkę przykryto małą pokrywką, a następnie włożoną ją do zamrażalnika na około 5 godz.
Co stało się z wodą po upływie tego czasu? Pod wpływem czego woda zmieniła swój stan skupienia? Proszę zbadać, jakie właściwości posiada lód.
Każda grupa otrzymuje puszkę napełnioną wodą i puszkę wyjętą z zamrażalnika. Uczniowie analizują, jakie zmiany zaszły w puszce.
Oczekiwane wnioski od uczniów: w temperaturze poniżej 0° C woda zamarza, staje się ciałem stałym, a lód jest:
- kruchy,
- twardy,
- śliski,
- przezroczysty,
- bezbarwny,
- gładki.
Doświadczenie II.
Plastikową butelkę napełniono wodą tak, aby nie było miejsca na powietrze, i mocno zakręcono. Wstawiono ją do zamrażalnika i wyjęto po 5 godz.
Jak wygląda butelka? Jaka jest przyczyna takiego wyglądu?
Każda grupa otrzymuje butelkę po wyjęciu z zamrażalnika oraz taką samą napełnioną wodą.
Oczekiwane wnioski: woda pod wpływem niskiej temperatury zamarzła, powstał lód zajmujący więcej miejsca niż woda, z której powstał.
Doświadczenie III (obserwacja zachowania się lodu w wodzie).
Do naczynia z wodą wrzuć kilka kawałków lodu. Zaobserwuj, co dzieje się z lodem w wodzie.
Jakie ma to znaczenie dla zwierząt żyjących w wodzie w okresie zimy? Dlaczego w okresie zimy na stawach i jeziorach trzeba wyrąbywać przeręble?
Doświadczenie IV (temperatura topnienia lodu).
Do słoika włóż lejek wypełniony kawałkami lodu. Kiedy lód zacznie się topić, umieść w lejku termometr.
Odczytaj temperaturę na termometrze w czasie topnienia lodu.
Wniosek: lód topi się w temperaturze 0o C.
Po wykonaniu doświadczeń każda grupa wybiera przedstawiciela i odbywa się prezentacja pracy oraz wyciąganie wniosków.
Podsumowanie.- Wymień stany skupienia wody i podaj przykłady.
- W jakiej tempetarurze topi się lód?
- Dlaczego podczas dużych mrozów pękają niezabezpieczone rury wodociągowe?
