Lekcja pierwsza. Wstęp
Temat: Elementy naturalne wytworzone przez człowieka w krajobrazie okolic szkoły
Zajęcia w terenie stanowią atrakcyjną formę nauczania uczenia się, umożliwiają wykorzystanie środowiska jako źródła wiedzy przyrodniczej. Lekcje takie są okazją do samodzielnych obserwacji prowadzonych przez uczniów, korzystających przy tym z różnych źródeł informacji. O powodzeniu takich zajęć decyduje wiele elementów, głównie aktywny udział uczniów, zdyscyplinowanie w przestrzeganiu poleceń, doprowadzenie do końca każdej rozpoczętej pracy.
Cele ogólne zajęć:
- prawidłowe prowadzenie obserwacji w terenie,
- dostrzeganie zmian w środowisku (dokonanych przez człowieka), kształtowanie właściwych postaw wobec tego zjawiska,
- korzystanie z różnych źródeł informacji,
- wyjaśnianie prostych związków zachodzących w środowisku.
Cele szczegółowe:
- poznanie podstawowych pojęć dotyczących środowiska,
- rozwijanie umiejętności posługiwania się taśmą mierniczą, mapami, dokonywanie pomiarów (np. wysokości wzniesień, temperatury wody),
- rozpoznawanie i wskazywanie w terenie elementów krajobrazu naturalnego i wytworzonych przez człowieka,
- rozróżnianie form terenu występujących w okolicy szkoły,
- rozpoznawanie gatunków roślin i zwierząt żyjących w biocenozach w okolicy szkoły (jezioro) i określanie na ich podstawie stopnia zanieczyszczenia wody,
- rozwijanie umiejętności pracy w grupie, współpracy między grupami, wzajemnego korzystania z wyników swojej pracy i odpowiedzialności za powierzone zadania.
MATERIAŁ NAUCZANIA:
Poznanie podstawowych form terenu, wyróżnianie elementów naturalnych i przekształconych przez człowieka w terenie, określanie i mierzenie wysokości dowolnej formy wypukłej, odczytywanie wysokości względnej i bezwzględnej z rysunku.
CELE KSZTAŁCENIA:
Wiadomości:
- poznanie podstawowych pojęć dotyczących form terenu: doliny, kotliny, pagórki, wzgórza, góry,
- poznanie pojęcia krajobraz, wyróżnianie jego cech,
- poznanie pojęć: wysokość względna i bezwzględna formy wypukłej.
Umiejętności:
- wyróżnianie w terenie elementów powstałych w sposób naturalny i w wyniku działalności człowieka,
- wskazywanie i nazywanie form wklęsłych i wypukłych w terenie,
- ocena „na oko” dowolnej formy wypukłej i jej pomiar przy pomocy taśmy mierniczej,
- poprawne korzystanie z dostępnych źródeł informacji,
- prawidłowe odczytywanie wysokości bezwzględnej z rysunku, obliczanie wysokości względnej.
POMOCE:
* karty pracy,
* szkolny słownik geograficzny J.Flisa,
* łata i taśma miernicza,
* mapa fizyczna Polski.
METODY:
* pogadanka,
* praca z mapą fizyczną Polski i słownikiem pojęć geograficznych,
* obserwacja krajobrazu i pomiar dowolnej formy wypukłej za pomocą taśmy mierniczej,
* praca w grupach.
POSTAWY:
Przekonanie o wpływie człowieka na kształtowanie krajobrazu i konieczności ograniczenia negatywny skutków działalności ludzkiej w środowisku.
OSIĄGNIĘCIA UCZNIA:
- uczeń zna podstawowe pojęcia związane z krajobrazem i jego elementami,
- potrafi odszukać w terenie formy wklęsłe i wypukłe,
- potrafi wskazać w okolicy elementy krajobrazu naturalnego i przekształconego przez człowieka,
- poprawnie odczytuje wysokość bezwzględną z mapy fizycznej Polski,
- przy pomocy nauczyciela dokonuje pomiaru wysokości względnej dowolnej formy wypukłej,
- potrafią współpracować w grupie.