Motto: „Przyroda jest obszarem na którym można uczyć obserwować i uczyć pytać."
Jan Twardowski
Cele lekcji:
- Rozwijanie zainteresowań przyrodniczych,
- Doskonalenie umiejętności analizowania i syntetyzowania,
- Poznanie wybranych przystosowań do lotu,
- Dostrzeganie zależności pomiędzy organizmem a środowiskiem,
- Doskonalenie umiejętności pracy w grupie i formułowania wniosków.
Formy pracy: praca w grupie, praca indywidualna
Metody pracy: pogadanka, poszukująca
Środki dydaktyczne:
karty pracy, kredki, zdjęcia ptaków, owadów, nietoperzy, pióra ptaków, karty pracy, nożyczki
Przebieg lekcji:
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel prezentuje fragment nagrania Nikołaja Rimskiego - Korsakowa „Lot trzmiela" Załącznik 1
W czasie słuchania utworu nauczyciel przypomina mit o Dedalu i Ikarze. Przeprowadza pogadankę o marzeniach człowieka, który sam nie posiadł zdolności latania, jednakże podpatrując przyrodę znalazł sposoby aby oderwać się od Ziemi. Uczniowie wymieniają kilka maszyn umożliwiających latanie.
Nauczyciel rozdaje kartki i kredki, prosi uczniów aby naszkicowali po jednym zwierzęciu, które potrafi latać lub fruwać.
Sformułowanie i zapisanie tematu lekcji
Wyjaśnienie celu lekcji
Faza realizacji - formułowanie problemu
Podział klasy na grupy - uczniowie losują z pudełka po jednym przedmiocie(mogą to być pióra, zdjęcia nietoperzy, motyli i ptaków). Osoby, które mają te same przedmioty lub zdjęcia łączą się w grupę.
Nauczyciel rozdaje rysunki uczniowskie dla zespołów tak aby w każdym znalazły się rysunki przedstawicieli trzech grup systematycznych (owadów, ptaków, nietoperzy), ewentualnie uzupełnia zdjęciami. Załącznik 2
Nauczyciel rozdaje kartki z nazwami taksonów (OWADY, NIETPOERZE, PTAKI)
Uczniowie w zespołach segregują zwierzęta do trzech grup systematycznych: ssaków, ptaków i owadów(można wykorzystać zdjęcia i rysunki uczniów).
Rozdania kart pracy nr 1 i określenie czasu pracy( 15 min).
Przedstawiciele grup krótko prezentują sposób wykonania zadań.
Nauczyciel zwraca uwagę na stałocieplność ptaków i ich wysoki metabolizm, uczniowie na podstawie doświadczeń mogą dojść do wniosku o znaczeniu kształtu skrzydeł przy powstawaniu siły nośnej.
Faza główna - co ułatwia ptakom latanie - 15 min
Nauczyciel rozdaje dla grup karty pracy nr 2.
Uczniowie prezentują wykonane zadania.
Podsumowanie
Ocena pracy uczniów według ustalonego przez nauczyciela kryterium.
Na podstawie wiadomości z lekcji uczniowie odpowiadają na pytania:
Dlaczego ptaki nie zapadają w sen zimowy?
Co umożliwia ptakom pokonanie siły przyciągania ziemskiego?
Co zwiększa siłę nośną?
Dlaczego ptaki po długim locie nie są zadyszane?
Bibliografia:
Zoologia kl. VII PWSiP 1969 r.
Biologia dla każdego dziecka Janice VanCleeave