Jeżeli rodzice zaczynają podejrzewać, że ich dziecko bierze narkotyki, powinni koniecznie porozmawiać o tym z dzieckiem. Takie rozmowy należą do kategorii trudnych, więc trzeba się do niej dobrze przygotować. W tym celu warto:
1. zastanowić się jakie konkretne sytuacje wzbudzają niepokój i podejrzenia o branie narkotyków. Warto je spisać, żeby w trakcie rozmowy nie dać się ponieść emocjom i nie zejść na tematy zastępcze.
2. przygotować się na trudności. Ta rozmowa może być dla dziecka jak gorzkie lekarstwo, którego nie chce wziąć. Im większy ma problem z narkotykami tym bardziej może chcieć się z tej sytuacji wywinąć.
3. wybierać dobry moment. Warto wybrać taki czas, gdy w ciągu najbliższych godzin żadna ze stron nie ma jakiegoś pilnego zajęcia. Dobrze jest też postarać się aby nic w tej rozmowie nie przeszkadzało - wyłączyć radio, telewizor, gotującą się zupę itp.
Żeby porozumienie było w ogóle możliwe trzeba zachować odpowiednią formę rozmowy najlepiej mówić o faktach - o tym co się zdarzyło, unikać atakowania stwierdzeniami "bo ty zawsze..., ty nigdy..., ciebie nic nie obchodzi...." itp., mówić o sobie i swoich emocjach "martwię się..., jestem przerażona..., niepokoję się o ciebie...", nie przerywać i nie pozwalać na przerywanie swoich wypowiedzi, starać się wysłuchać spokojnie swojego dziecka nawet gdy mówi rzeczy trudne do zaakceptowania.
Jeżeli dziecko dopiero zaczęło eksperymenty z narkotykami, wystarczającą pomocą może się okazać sama rozmowa, w której będzie miało możliwość opowiedzieć dlaczego zaczęło po nie sięgać. Umożliwi to wspólne poszukiwanie zdrowego sposobu radzenia sobie z tymi trudnościami. (Może np. okazać się, że dziecku brakuje rodzicielskiej uwagi, troski i usiłuje zdobyć ją poprzez narkotyki lub że nie radzi sobie ze stawianymi mu wymaganiami).
Bardzo ważne jest też aby rodzice zajęli w trakcie tej rozmowy kategoryczne stanowisko nie dopuszczające używania narkotyków w jakiejkolwiek formie i jasno określili co zrobią, jeżeli to nie będzie przestrzegane. Np. w sytuacjach wątpliwych wykonanie testu na obecność narkotyków (można je zrobić w placówkach zajmujących się leczeniem narkomanii i odtruciami), konsultacja w ośrodku leczenia narkomanii w przypadku złamania abstynencji.
Jeżeli dziecko nie potrafi utrzymać abstynencji mimo wcześniejszej umowy lub gdy pojawiają się sygnały uzależnienia, konieczna jest wizyta u specjalisty. Trzeba sprawdzić możliwości leczenia, aby w trakcie rozmowy z dzieckiem zaproponować mu wizytę w konkretnym ośrodku. Nie trzeba się martwić tym, że dziecko nie ma ochoty na taką wizytę i jest jej przeciwne, najważniejsze jest aby do niej doszło. Dzięki niej będzie można stwierdzić czy dziecko rzeczywiście jest uzależnione i jakiego leczenia potrzebuje. W trakcie tej wizyty rolą terapeuty jest obok postawienia diagnozy, wzbudzenie motywacji pacjenta do leczenia. Na ogół po takiej wizycie dziecko zgadza się na jego podjęcie.
Dziecko jest prawdopodobnie uzależnione od narkotyków gdy:
ma przykre objawy fizyczne i psychiczne gdy przerywa branie - np. bóle stawów mięśni, pocenie się, drżenia, uczcie mrowienia pod skórą, niepokój, drażliwość, lęk, przygnębienie, bezsenność itd.
- używa narkotyku na poradzenie sobie z tymi objawami
- zażywa narkotyki mimo wcześniejszego postanowienia, że nie będzie
- z powodu zażywania narkotyku rezygnuje z ważnych dla siebie spraw, porzuca dawne zainteresowania, nie utrzymuje kontaktu z dawnymi przyjaciółmi, jego życie koncentruje się wokół narkotyków
- ponosi straty z powodu brania narkotyków (np. gorsze wyniki w nauce, wyrzucenie ze szkoły, ma długi, wynosi z domu wartościowe rzeczy, kradnie itp.) a mimo to bierze dalej.
- zażywa narkotyki regularnie i ostatnio coraz częściej